فرمول محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور
فرمول و نحوه محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور، استفاده از حداکثر توان یک دیزل ژنراتور برای دارندگان دستگاه بسیار مهم است، زیرا با حداکثر توان میتوان بیشترین دستگاه یا وسیله برقی را راهاندازی کرد. بسیاری از خریداران دیزل ژنراتور تلاش میکنند محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور را خود انجام دهند، اما این کار در وهله اول امری تخصصی است و باید توسط یک کارشناس انجام شود. با این وجود امکان دارد دسترسی به یک کارشناس امکان نداشته یا خریدار خود بخواهد از قدرت موتور دیزل ژنراتور آگاهی پیدا کند. در این صورت لازم است محاسبات دیزل ژنراتور برای به دست آوردن توان را بدانیم.
چرا باید دیزل ژنراتور با اندازه مناسب خریداری کنیم؟
قبل از هر چیز باید بدانید که اندازه دستگاه همان توان آن است. یعنی چه مقدار برق با استفاده از سوزاندن گازوئیل در دیزل ژنراتور تولید میشود. پس شما باید اندازه دستگاه موردنظر را با توجه به نیاز خود تعیین کنید.
اگر ظرفیت دیزل ژنراتور ولوو از مقدار موردنیاز شما کمتر باشد پاسخگوی شما نخواهد بود و با توجه به کار بیشتری که از آن کشیده میشود، عمر کوتاه تری خواهد داشت. در صورتی که ظرفیت بیشتری را انتخاب کنید باید هزینههای بیشتری برای خرید و نگهداری بپردازید. پس ضروری است که یا با فرمولهایی که در ادامه به شما معرفی میکنم، ظرفیت مناسب را تعیین کنید یا با کارشناسان رادوکو در تماس باشید و از راهنمایی تکنسینهای متخصص آن بهرهمند شوید.
با انواع توان در دیزل ژنراتور آشنا شوید
قبل از آن که با نحوه محاسبه ظرفیت دیزل آشنا شوید باید با دو توان مختلف که برای این مولد الکتریکی تعریف شده است آشنایی پیدا کنید:
۱) توان اسمی: در کاتالوگ هر محصول ظرفیت یا توانی نوشته شده است که در شرایط آزمایشگاهی و استاندارد از دیزل ژنراتور به دست آمده است.
۲) توان عملی: پس از نصب و راه اندازی دیزل در محل موردنظر، توانی به دست میآید که به آن توان عملی دستگاه میگویند.
توجه داشته باشید که همیشه توان عملی از توان نامی کمتر است پس باید این نکته را در محاسبات خود در نظر بگیرید تا بعداً با مشکلی روبرو نشوید.
چگونه ظرفیت دیزل ژنراتور را محاسبه کنیم؟
برای محاسبه ظرفیت موردنظر برای دیزل ژنراتور باید مراحل زیر را به ترتیب دنبال کنید:
۱) تهیه لیست وسایل مصرفی: قبل از هر کار لازم است لیستی از وسایلی که قصد دارید برق اضطراری برای کارکردن آنها تولید کنید را تهیه نمایید. در این لیست باید تعداد دستگاهها و برق مصرفی کل را یادداشت کنید. به طور مثال برای تأمین روشنایی ۱۰ عدد لامپ ۵۰ واتی مجموعاً به ۵۰۰ وات برق احتیاج دارید.
۲) تبدیل وات به کیلووات: همه موارد را با یکدیگر جمع کنید تا توان مصرفی کل به دست آید. معمولاً مصرف برق در دستگاههای خانگی با وات نمایش داده میشود و ظرفیت دیزل ژنراتور با کیلووات نشان داده میشود. پس باید عدد به دست آمده را بر ۱۰۰۰ تقسیم کنید تا به کیلووات تبدیل شود.
۳) محاسبه توان عملی دستگاه: توان عملی دیزل ژنراتور از توان اسمی آن کمتر است. عددی که تا کنون به دست آورده اید توان اسمی دیزل ژنراتور است که با ضریب PF میتوان آن را به توان عملی تبدیل کرد. این ضریب برای انواع دیزل ژنراتور کمی کمتر از یک و تقریباً برابر ۰.۸ است. یعنی شما باید عددی که بر اساس کیلووات به دست آورده اید را بر این ضریب تقسیم کنید تا توان عملی بر حسب کیلو ولت آمپر به دست آید:
چند نکته مهم برای تعیین توان دیزل ژنراتور
تا اینجا شما میتوانید میزان ظرفیت دیزل ژنراتور را مطابق با محاسبات انجام شده در شرایط استاندارد و در سطح دریا به دست آورید، اما اگر میخواهید محاسبات دقیق تری انجام دهید نباید نکات مهم زیر را فراموش کنید:
- از آنجایی که ما از ژنراتور در سطحی بالاتر از سطح دریا استفاده میکنیم باید به اندازه اختلاف سطح خود با دریا به توان آن اضافه کنیم. اگر شما ۱۰۰۰ متر بالاتر از دریا هستید باید ۱۰ درصد به توان به دست آمده اضافه کنید.
- در پایان باید به شما یادآوری کنیم که هرگز دیزل ژنراتور با حداکثر توان خود کار نمیکند پس دستگاهی با توان کمی بیشتر از محاسبات انجام شده، خریداری کنید.
ضرایبی که باید در محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور اعمال کنید
اگر قصد دارید تا محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور را به صورت کاملاً دقیق محاسبه کنید باید ضرایب زیر را به محاسبات خود اعمال کنید:
- ضریب دما: معمولاً این ضریب توسط سازنده در کاتالوگ ذکر میشود، اما فرمول محاسبه آن بدین صورت است:
- ضریب ارتفاع: باید میزان ارتفاع خود از سطح دریا را نیز در محاسبات اعمال کنید:
همان طور که ملاحظه میکنید این ضریب در ارتفاع ۱۰۰۰ متری مساوی یک است.
- ضریب راه اندازی: موتورهای تولیدکننده برق به شیوههای مختلفی راه اندازی میشوند که با ضریبی در محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور اعمال میشوند:
۱) ضریب راه اندازی با ستاره مثلث= ۱.۷،
۲) ضریب راه اندازی با جریان مستقیم= ۲.۵،
۳) ضریب راه اندازی با سافت استارتر یا همان اینورتر= ۱
- ضریب رزرو: اگر میخواهید از دیزل ژنراتور به صورت دائمی و بدون خاموشی استفاده کنید باید توان نهایی را در ۱.۲۵ ضرب کنید تا حاشیه امنی برای تأمین جریان الکتریکی به وجود آید. این ضریب توسط سازنده دیزل اعلام میشود.
نحوه محاسبه ظرفیت و توان مصرفی دیزل ژنراتور
یکی از مهمترین محاسبات در دیزل ژنراتور محاسبه توان مصرفی است. همانطور که در قسمت اهمیت انتخاب اندازه دیزل ژنراتور گفته شد، انتخاب اشتباه موجب هزینه کرد بالاتر یا عملکرد ناقص دستگاه خواهد شد؛ لذا باید دستگاهی انتخاب کرد که توان مصرفی با توان مورد نیاز برابر شود. برای این کار لازم است ابتدا تمام دستگاههایی که قرار است با برق دیزل ژنراتور کار کنند را یادداشت کنیم؛ برای این کار یک جدول تهیه کنید.
بعد از لیست کردن دستگاهها و میزان برق هرکدام نوبت به آن است که جمع کل برق مصرفی را بنویسیم. برای این کار میزان برق مصرفی همه دستگاهها را باهم جمع میکنیم. در جدول فوق میزان برق برابر با 10770 وات خواهد بود. عدد به دست آمده را تقسیم بر 1000 خواهیم کرد تا توان مصرفی دیزل ژنراتور به دست آمده بیاید.
KW= 10770/1000
KW=10.77
حال باید KW تبدیل به KVA شود. دلیل این تبدیل همان توان عملی است که همه تولید موتور یا ژنراتور تبدیل به انرژی الکتریکی نمیشود، برای همین KW باید تبدیل به KVA شود. در هنگام این تبدیل باید ضریبی به نام PF در نظر گرفته شود. در دیزل ژنراتورها به دلیل اینکه موج جریان عقبتر از ولتاژ است، ضریب PF کمتر از یک و برابر با 0.8 است. اگر بخواهیم محاسبه ظرفیت دیزل ژنراتور را به صورت عددی بنویسیم، عدد به دست آمده برای 10770 وات برابر خواهد بود با
10.7KW= KVA×0.8
KVA=10.7/0.8=13.37KVA
چند نکته مهم:
نکته اولی که نباید فراموش کرد این مطلب است که اگر کنتور سه فاز دارید و قرار است برق مصرفی سه وات استفاده کنید، باید عدد جریان برق را تقسیم بر 1.8 کنید. یعنی:
KW= KVA.PF
I/1.8= KVA.PF
یعنی اگر شما یک ژنراتور یک کاوا دارید، میتوانید برای جریان سه فاز 1.44 آمپر برق بگیرید که ولتاژ این جریان 400 ولت و فرکانس 50 هرتز خواهد بود. در جریان تک فاز عدد جریان باید تقسیم بر 1.44 شود.
KW=KVA.PF
I/1.44=KVA.PF
که اگر شما یک ژنراتور یک کاوا دارید، برای مصارف خانگی تک فاز میتوانید 1.15 آمپر برق تولید کنید.
نکته دیگر که بسیار مهم است ارتفاع دیزل ژنراتور از سطح دریاست. به طور معمول شهرهای بالاتر از سطح دریا باید مقداری به توان دیزل ژنراتور اضافه شود. مثلاً اگر شما 1000 متر بالاتر از سطح دریا هستید باید 10% به توان دیزل ژنراتور اضافه کنید. یعنی اگر شما طبق محاسبات یک ژنراتور 50KVA نیاز دارید بهتر است یک ژنراتور 55KVA خریداری کنید، زیرا محاسبات برحسب نقطه صفر آبهای آزاد است. همیشه در زمان خرید بهتر است مقداری اضافهتر از محاسبات توان را انتخاب کنید، چون هیچگاه دیزل ژنراتور با توان 100% کار نخواهد کرد. اگر میخواهید به روشی سادهتر از ظرفیت دیزل ژنراتور اطلاع پیدا کنید باید آموزش های سایت youtube.com را مشاهده کنید