سوء پیشینه چیست؟
به نقل از بهترین وکیل خانواده در تهران؛ گواهی عدم سوء پیشینه، برگه مخصوصی است که در آن سوابق کیفری موثر فرد، درج می شود. نحوه صدور عدم سوء سابقه، به دو روش حضوری و اینترنتی، امکان پذیر می باشد. مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +10 و درخواست اینترنتی گواهی عدم سوء پیشینه از سامانه ثنا، راه های دریافت گواهی عدم سوء پیشینه هستند. قانون مجازات اسلامی، در ماده 25 خود، به ذکر برخی محکومیت ها پرداخته و توضیح داده است که محکومیت قطعی به آن ها، فرد محکوم را برای تعداد سال های مشخصی، از برخی حقوق اجتماعی، محروم خواهد کرد. محکومیت به مجازات شلاق حدی، نفی بلد و حبس درجه پنج، از جمله محکومیت های ماده 25 قانون مجازات، می باشند.
از افراد، در طول زندگی، به دلایل مختلف، گواهی سوء پیشینه درخواست می شود. مخصوصا در مواقع استخدام، علی الاصول، کارفرما و مخصوصا دستگاه های اجرایی و مراکز دولتی، از فرد داوطلب، در هنگام گزینش، این گواهی را درخواست می کنند. بنابراین، اینکه گواهی عدم سوء پیشینه چیست، چه چیزهایی در آن منعکس می شود و نحوه صدور آن چگونه است، پرسش بسیاری از افراد است. از این رو، در این مقاله، به بررسی این موضوع که گواهی عدم سوء پیشینه چیست و نحوه صدور آن چگونه است، پرداخته ایم. چنانچه سوالاتی پیرامون نحوه صدور عدم سوء سابقه و چیستی آن دارید، با ما همراه باشید.
گواهی عدم سوء پیشینه چیست ؟
در پاسخ به این پرسش که گواهی عدم سوء پیشینه چیست، باید گفت: گواهی عدم سوء پیشینه، برگه مخصوصی است که در آن، داشتن یا نداشتن محکومیت های موثر کیفری فرد، منعکس می شود. به دلیل ، افراد بسیاری در این خصوص، نگران می باشند. این، در حالی است که تمامی جرایم، در گواهی عدم سوء پیشینه، منعکس نشده و این امر، صرفا محدود به جرایم و محکومیت های کیفری موثر می باشد.
قانون گذار، در ماده 25 قانون مجازات اسلامی، محکومیت های کیفری موثر و تعداد سال های محرومیت از حقوق اجتماعی در خصوص هر یک از آن ها را بیان کرده است. چنانچه فرد، مرتکب جرایمی شود که این محکومیت ها را به دنبال داشته باشد، از برخی حقوق اجتماعی محروم شده و در صورت درخواست گواهی عدم سوء سابقه، ارتکاب به این دسته از جرایم، در آن، منعکس خواهد شد.
البته، باید دانست، درج این محکومیت ها در گواهی عدم سوء پیشینه، همیشگی نیست و طی کردن سال های محرومیت، از و اعاده وضع مرتکب، به حالت سابق می باشد. محکومیت هایی که منجر به انعکاس آن ها، در گواهی عدم سوء پیشینه افراد می گردند، شامل موارد زیر می باشد:
محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد، منجر به محرومیت از حقوق اجتماعی برای مدت هفت سال، از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی می باشد.
محکومیت به قطع عضو و قصاص عضو، در صورتی که دیه جنایت وارد شده، بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد ، همچنین نفی بلد و حبس تا درجه چهار، برای مدت سه سال، موجب محرومیت از برخی حقوق اجتماعی می گردد.
محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو، در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج، برای مدت دو سال، موجب محرومیت از برخی حقوق اجتماعی می گردند.
به موجب تبصره دو ماده 25 قانون مجازات: “در مورد جرایم قابل گذشت، در صورتی که پس از صدور حکم قطعی، با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن نیز رفع میشود.”
تا پیش از تصویب مصوبه هیات مقررات زدایی بهبود محیط کسب و کار، در اسفندماه سال 1400، دریافت مجوز شروع کسب و کار، نیز مستلزم ارائه گواهی عدم سوء پیشینه متقاضیان بود؛ اما از تاریخ فوق، این شرط، در رابطه با مجوز اکثر کسب و کارها حذف شده و بنابراین، متقاضیان این مشاغل، الزامی به ارائه گواهی عدم سوء پیشینه، جهت دریافت مجوز شروع کسب و کار، نخواهند داشت.
حذف گواهی عدم سوء پیشینه از مجوز شروع کسب و کار
بر اساس اعلام وزیر امور اقتصادی و دارایی، با توجه به مصوبه هیات مقررات زدایی بهبود محیط کسب و کار، شرط ارائه گواهی عدم سوء پیشینه، در رابطه با بیش از 90 درصد مجوزهای کسب و کار، حذف شده است.
نحوه صدور گواهی عدم سو پیشینه
در قسمت قبل، توضیح دادیم که گواهی عدم سوء پیشینه چیست و نحوه صدور عدم سوء سابقه، چگونه است. همچنین، را نام بردیم.. در این قسمت، قصد داریم، تا در خصوص نحوه صدور عدم سوء سابقه، توضیح دهیم . نحوه صدور عدم سوء سابقه، به دو روش حضوری و اینترنتی، امکان پذیر می باشد.
در نحوه صدور حضوری عدم سوء سابقه، افراد باید، با در دست داشتن ، نظیر اصل شناسنامه و کارت ملی، به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا دفاتر پلیس + 10 مراجعه نمایند.
پس از ورود به سامانه، از منوی سمت راست صفحه و در قسمت سر تیتر اطلاع رسانی، گزینه ثبت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را انتخاب کنید.
در این مرحله از نحوه صدور عدم سوء سابقه، باید، کد ملی و رمز شخصی خود را وارد کرده و سپس گزینه مرحله بعد را انتخاب کنید. چنانچه قبلا در سامانه ثنا ثبت نام نکرده اید، ابتدا، اقدام به ثبت نام ثنا، در این سامانه نمایید.
در این زمان، برای تلفن همراه شما یک رمز موقت ارسال می شود؛ آن را در کادر مربوطه وارد کرده و سپس، گزینه ورود را انتخاب کنید .
پس از وارد شدن به صفحه کاربری شخصی خودتان، در این مرحله از نحوه صدور عدم سوء سابقه، و برای ، باید گزینه درخواست جدید را انتخاب کنید.
در این مرحله، پس از انتخاب نوع درخواست، با انتخاب گزینه ثبت موقت، به ثبت موقت درخواست خود بپردازید و پس از آن، گزینه مرحله بعد را جهت پرداخت هزینه، انتخاب کنید.
در این قسمت از نحوه صدور سوء سابقه، گزینه محاسبه هرینه را انتخاب کرده و پس از پرداخت اینترنتی هزینه صدور، گزینه ثبت نهایی را انتخاب کنید تا به شما کد رهگیری داده شود.
جهت پیگیری های بعدی، می توانید با در دست داشتن کد رهگیری و ورود به سامانه پیگیری گواهی عدم سوء پیشینه، نسبت به پیگیری گواهی عدم سوء پیشینه درخواستی خود، اقدام نمایید.
سوء پیشینه کیفری درچه جرایمی ایجاد می شود؟
موارد سوء پیشینه کیفری مطابق با ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کند :
الف) هفت سال در محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی.
ب) سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار.
پ) دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج.
تبصره ۱ : در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می شود لیکن در گواهی های صادره از مراجع ذی ربط منعکس نمی گردد، مگر به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات.
تبصره ۲ : در مورد جرایم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می شود.
تبصره ۳ : در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت ها ی فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می گدد. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می گردد.
با این اوصاف فردی هم که مرتکب مجازات های مقرر در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی شده است، با گذشت مدت زمان های فوق، اعاده حیثیت می شود و وضعیتش به وضعیت قبل از ارتکاب جرم برمی گردد و همچنین آثار تبعی محکومیتش از بین خواهد رفت.
به عنوان مثال، اگر مجازات حبس یک سال برای فردی منظور شود، به دلیل اینکه جزو موارد بالا نمیباشد، در سابقه کیفری فرد منظور میشود. ولی اگر همین فرد به پلیس + ۱۰ مراجعه کند و درخواست گواهی عدم سوء پیشینه کیفری کند، ملاحظه خواهد کرد که در گواهی عدم سوء پیشینه ایشان چیزی به عنوان محکومیت درج نشده است.