مراحل تولید آجر سنتی

شاید با آوردن نام آجر (Brick) این بلوک های مستحکم سازه، چیزی جز دیوارچینی به ذهنتان نرسد.
اما جالب است بدانید که کاربرد آجر چیزی فراتر از یک دیوارچینی ساده بوده و امروزه تنوع این محصول با توجه به طرز تهیه، تولید و پخت آجر ما را با یکی از پرفروش ترین مصالح ساختمانی در سراسر زمین روبرو کرده است.
در حقیقت نحوه تولید آجر و مواد به کار رفته شده، موجب شده تا بیش از آن که از آجرها در زیر ساخت و اسکلت ساختمان ها استفاده شود، شاهد نقش پر رنگ آن در مواردی چون نماسازی و سایر فضاهای یک سازه باشیم.
بله امروزه ساخت و ساز ساختمان های بلند و آسمان خراش های سر به فلک کشیده، اسکلت های فلزی و بتنی را جایگزین آجرهای قدیمی کرده است.
با این حال اما روند ساخت آجر از قافله عقب نمانده و با عرضه تنوعی متناسب با بناهای امروزی، کاربردهای مخصوص به خود را پیدا کرده است.
با ما همراه باشید تا در این مقاله با کاربرد آجر و روش های تولید آن آشنا شویم.

بیشتر بخوانید :

کاربرد آجر چیست؟

همان طور که می دانید قدمت تولید آجر به هزاران سال پیش برمی گردد و با توجه به نوع آب و هوای کشور ما نیز از دیرباز، جزء یکی از مصالح ساختمانی کاربردی و مستحکم محسوب می شده است.
با این حال در حال حاضر کمتر پیش می آید که سازه ها همچون گذشته به صورت تک طبقه ساخته شوند، بنابراین سبک استفاده از مصالح ساختمانی دست خوش تغییراتی بنیادین شده است.
در حقیقت معماران عصر ما، صرف نظر از استحکام پایه یک سازه، توجه وافری را به نمای ظاهری و دکوراسیون داخلی آن معطوف کرده اند.
از همین روی باید به منظور حفظ طول عمر بنا و در عین حال ارائه نمایی منحصر به فرد از مرغوب ترین مواد موجود با توان ایجاد زیبایی بصری چشم نواز کمک گرفته شود.
به همین جهت ما شاهد انواع آجر در مدل های مختلفی هستیم تا به خوبی پاسخگوی نیاز معماران و سازندگان باشد.
آجرها بر خلاف مصالحی مانند سنگ ها از هزینه ای بسیار مقرون به صرفه تر برخوردار بوده و از سوی دیگر با ارائه ابعاد مختلف، رنگ بندی های جذاب و مقاومت بالا، تا سال های سال پا برجا باقی می مانند.

بنابراین کاربرد آجرها را می توان به دسته های زیر تقسیم بندی کرد:

1. طراحی داخلی ساختمان و تزئینات دکوراسیون
   2. نماسازی و دیوارپوشی سازه به منظور ایجاد مقاومت و زیبایی
   3. کف پوش داخلی و خارجی بنا
   4. پی سازی ساختمان با کمک آجرهای دارای مقاومت فشاری بالا
   5. ایجاد معماری های خاص در قوس، طاق، گنبد، مقرنس، گوشواره

انواع آجر

آجر که با نام انگلیسی Brick شناخته می شود عموماً از جنس خاک رس و ترکیبی از سایر مواد مانند ماسه، فلدسپات، سنگ آهک، سولفات ، سولفور، فسفات، کانی آهن، منگنز، منیزیم، سدیم و… تولید و عرضه می شود.
هرچند درصد وجود هر یک این مواد در آجر مذکور، خود به نوعی ویژگی های خاصی را به آن می بخشد تا به این ترتیب متناسب استفاده در مکان های به خصوصی باشند.

به همین جهت از جهت مواد به کار رفته شده در آن شامل دسته بندی هایی به شرح زیر می شود:

لعابی، سفالی (ایتال)، نسوز، ماسه آهکی، فشاری

البته صرف نظر از نوع ترکیب مواد موجود، روش تولید آجر دیگر مشخصه مهمی است که آن ها را به دو دسته سنتی و قدیمی (فشاری/ دستی) و دسته جدید و صنعتی (ماشینی) تقسیم می کند.
نوع اول به آجرهایی اطلاق می شود که به روش های سنتی یا همان دستی قدیم در کوره ها مورد پخت و عرضه قرار می گیرند، اما دسته دوم به شکل ماشینی و به صورت انبوه ساخته می شوند.
دسته بندی سومی که می توان بر اساس آن آجر مورد نظر خود را برای یک بنا انتخاب کرد، بر حسب اندازه و شکل ظاهری آن است.
این گزینه به خصوص در مواردی که خواهان نما سازی یا طراحی دکوراسیون داخلی هستید، نقشی کلیدی را در ایجاد فضای ظاهری جذاب و شکیل ایفا می کند.
به این ترتیب آجرها از نقطه نظر ظاهر به دسته های توپر، توخالی، ، متخلخل و با اشکال هندسی متنوعی عرضه می شوند.
هر یک از موارد ذکر شده کاربردهای مخصوص به خود را دارند و میزان تخلخل یا سوراخ های موجود در آن ها به نوعی تعیین کننده کاربردهای ویژه ای هستند.
در نهایت لازم به ذکر است که کاربرد آجر هم به تنهایی می تواند آن را در دسته بندی های معمولی، مهندسی و آجر نما قرار دهد.
بنابراین چنانچه بعد از این خواهان خرید آجر بودید، نیازی به نگرانی نیست چرا که زین پس تمامی دسته بندی های معروف آجر را می شناسید.

بیشتر بخوانید :

1- آجرهای فشاری:

به آن دسته از آجرهایی که به صورت دستی غالب زنی می شوند و در داخل کوره برای پخت آجر قرار می گیرند، آجرهای فشاری گفته می شود.
این آجرها تقریباً همه نوع کاربردی در کارهای ساختمانی دارند و بیشترین استفاده آن ها هم مربوط به پی ریزی و استفاده در دیوارهای بیرونی می باشد.
چیزی که درباره این مدل آجر شایع می باشد این است که خشت این آجرها به صورت سنتی و دستی زده شده و قسمت های گوشه ای قالب هم با فشار خشت زن پر می شود.
ابعاد استانداردی که این مدل آجرها دارند معادل 5×10×20 و یا 5.5×11×22 سانتی متر می باشد.

2- آجرهای ماشینی یا سوراخ دار:

ازآنجایی که این مدل آجرها توان و استحکام بالاتری نسبت به سایر آجرها دارند، بیشترین مورداستفاده در قسمت سفت کاری و ساخت دیوار را دارا هستند.
نکته مثبت این آجرها قیمت مناسب و به صرفه ای است که دارا هستند. کاربرد آجر آن هم از مدل ماشینی برای ساخت وسازهای در هر شرایطی ضروری می باشد.
یکی از دلایلی که باعث شده تا تولید آجر به قوت خودش باقی بماند استفاده زیاد آجرهای ماشینی یا سوراخ در روند ساخت وساز می باشد.

این آجرهای به دلیل داشتن 8 الی 10 عدد سوراخ به این نام مشهور شده اند. دلیل تعبیه این سوراخ بر روی آجر این است که هنگام چینش و ریختن ملات بر روی آن ها، مواد به شکل عمودی به داخل آن ها نفوذ کند و استحکام بیشتری به دیوار ببخشد.

یکی دیگر از دلایل وجود این سوراخ ها قرارگرفتن میلگرد در بین این آجرهای سوراخ دار است که برای استحکام بیشتر و در ساخت دیوارهای حمال به کار گرفته می شود.

مراحل تولید آجر (آجرپزی)

با توجه به موارد ذکر شده متوجه شدیم که انواع آجر بسته به چگونگی پخت و تهیه آن شکل گرفته و به این ترتیب کاربردهای متنوعی را در اختیارمان خواهند گذاشت.
بنابراین می توان با اطمینان متذکر شد که نحوه تولید و پخت آجر و به اصطلاح پخت آن، در سایر مواردی چون کیفیت، طول عمر، و سایر خواص یک آجر نیز موثر است.
از همین روی در این بخش به مراحل ساخت آجر و پخت آن پرداخته تا با ابتدایی ترین مرحله یعنی تهیه خاک مناسب و سپس آماده سازی گل، خشت زنی، خشک کردن و نهایتاً پخت آن آشنا شوید.

تهیه خاک مناسب برای پخت آجر

گام اول در تهیه و عرضه یک آجر مرغوب مربوط به انتخاب و آماده سازی خاک استفاده شده در آن است که در ادامه با درصد خاصی از آب مخلوط خواهد شد.
همان طور که پیش تر اشاره کردیم، عمده ماده مورد استفاده در این محصول، خاک رسی است که با سایر ترکیبات مانند سنگ آهک، سولفات ها، اکسیدها و و… به کار گرفته می شود.
به این ترتیب تولیدکنندگان تنها میزان درصد مواد ثانویه را کنترل کرده و در کنار آن به پاک سازی خاک رس از ناخالصی هایی چون چوب، ریشه گیاهان، زغال و… می پردازند.
چرا که حضور چنین موادی کاربرد آجر را از یک بلوک مستحکم و مقاومت دور کرده و منجر به عدم مقاومت بالای آن خواهد شد.

البته لازم به ذکر است که این خاک رس از معادن مربوطه استخراج شده و به کمک کامیون یا تسمه نقاله به کارخانجات تولید آجر منتقل می شود.
بنابراین در این مرحله است که تولید کنندگان با ابزارآلات مخصوص به خود اقدامات جداسازی و به قول معروف الک کردن را انجام داده تا خاکی یک دست حاصل شود.
حال پس از پایان مرحله تهیه خاک مرغوب، نوبت به تبدیل آن به گلی مناسب رسیده است.

آماده سازی گل رس برای تولید انواع آجر

خاک رس تهیه شده برای این محصول به تنهایی کافی نبوده و بسته به انواع آجر مورد نظر ما با درصدی خاص از آب مخلوط می شود.
به عبارت دیگر این درصد آب که می تواند از 10 الی 35 درصد وزن خاک متغیر باشد، تاثیر به سزایی در سهولت قالب زنی آجرها خواهد داشت.
در نتیجه تهیه گل در روش های دستی و عمدتاً قدیمی تر، با درصد آب بیشتری صورت می پذیرفت تا بتوان راحت تر آن را در قالب ها قرار داده و فشرده کرد.
اما باید توجه داشت که هرچه میزان آب یک آجر بیشتر باشد، به احتمال زیاد سبک تر و پوک تر بوده و به این ترتیب مقاومت کمتری دارد.
همچنین هزینه و زمان لازم جهت خشک شدن آن نیز بیشتر خواهد بود.
در هر حال میزان آب مشخصی به خاک آجر افزوده شده و عمدتاً با کمک دستگاه هایی تحت عنوان مخلوط کن های مکانیکی ترکیب و ورز داده شده تا جایی که هوای داخلی آن خارج شود.
سپس این روند آن قدر ادامه پیدا می کند تا خمیری یک دست و بدون ذرات درشت در دسترس ما باشد.

قالب گیری یا خشت زنی آجر

دو مرحله قبلی با این هدف صورت گرفت که بتوان قالب گیری یا خشت زنی مناسبی را در روند تولید آجر به دست آورد.
به عبارت دیگر در گذشته روش های قالب زنی محدود به ریختن گل آجر در داخل قالب هایی از پیش ساخته بود تا پس از خشک شدن و پختن آجرهایی یک شکل و یک دست را در اختیار داشته باشیم.
امروزه اما خشت زنی نیز پیشرفت کرده و به کمک دستگاه های اتوماتیک مخصوص قالب گیری شاهد آجرهایی منسجم و با سطح کیفیتی بسیار بالاتر از گذشته هستیم.
در این روش بسته به کاربرد آجر، از قالب های مخصوصی کمک گرفته شده تا اندازه و فرم آجر تعیین شود، سپس خمیر تهیه شده در آن ریخته و پس از پر شدن توسط نخ آجر بریده می شود.

البته لازم به ذکر است که بسته به سیاست تولیدی کارخانه ها، خشت زنی بر روی سه صورت از گل انجام می شود:

1. خمیری شکل یا روش گل نرم
2. گل سفت
3. پرس کردن خاک نیمه خشک (بدون نیاز به مرحله خشک کردن)

به این ترتیب پس از خشت زدن آجر، نوبت به خشک کردن و پختن بلوک ها رسیده تا به سطح مقاومت و قابلیت های مورد نظر ما برسند.

بیشتر بخوانید :

خشک کردن خشت یا همان پخت آجر

می رسیم به مرحله آخر تولید آجر یعنی خشک کردن آجر؛ پس از گذشت چند ساعت از خشت زنی به طوری که خشت شکل و شمایل گرفته باشد و خیسی یا حالت شل اولیه خودش را دیگر نداشته باشد نوبت به جابه جایی و چینش آنها فرا می رسد.

نحوه چینش آنها هم به گونه ای است که باید از سمت باریک به سمت پهلو چیده بشوند؛ چون در این قسمت فشار کمتری وارد می شود و خشت به صورت کامل در معرض وزش باد قرار می گیرد. این کار به سریع تر خشک شدن خشت کمک شایانی می کند.

اما ازآنجایی که این روش خیلی فنی و اصولی نیست ممکن است بر روی سطح خشت ناهمواری هایی ایجاد بشود که ظاهر کار چندان شکیل و یکدست نشود. مورد دیگری که به این روش می گیرند خشک نشدن کامل خشت ها است. ممکن است مغز خشت به خوبی در اثر جریان باد قرار نگیرد و همچنان دارای رطوبت باشد. این رطوبت درنهایت منجر به ایجاد ترک هایی بر روی آجر نسوز نما خواهد شد.

زمان تقریبی موردنیاز برای خشک کردن در این روش بین 3 الی 15 روز تخمین زده شده است. البته اگر به روش سنتی عمل نکنیم روش های نوین و جدیدتری وجود دارد که تا 48 ساعت هم به ما خشت خشک شده تحویل خواهد داد. کوره هایی که امروزه در برخی کارخانه ها مورداستفاده قرار می گیرد این کار را به راحتی ممکن می سازد.

در واقع ما در مرحله آجرپزی اقدام به جداسازی آب شیمیایی خاک رس می کنیم به طوری که هیدرو سیلیکات دستخوش تغییرات شیمیایی نشود. اگر این مراحل به درستی پیش برود آجر و محصول نهایی ما بسیار مستحکم می شود و قادر خواهد بود فشار حداکثری وارده را تحمل کند.

روش های خشک کردن آجر

قطعاً در دو روشی که در آن انواع آجر را از گل نرم یا گل سفت قالب می زنند، نمی توان انتظار مقاومت بالایی را داشت چرا که هنوز به مقدار کافی خشک نشده و تغییر شکل می دهند.
بنابراین لازم است تا با روش های خشک کردن موجود تا حدی آب آجر را گرفته و سپس آن را به کوره های پخت سپرد.

به این منظور سه روش خشک کردن آجر پیش روی ماست:

خشک کردن آجر به روش سنتی

در روش های سنتی گذشته، پس از قالب گیری، خشت های ساخته شده را در معرض هوای آزاد می گذاشتند تا به این ترتیب خشک شده و قابل پخت باشند.
زمان قرار گیری خشت در مقابل هوا نیز چیزی در حدود 3 الی 5 روز است که در مقابل روش های دیگر بسیار زمان بر خواهد بود.
از سوی دیگر در این روش سنتی باید در طی مدت زمان های مشخصی، آجر را جا به جا کرده تا تمامی طرف های آن در معرض هوا قرار گرفته و خشک شود.
همین امر نیز احتمال آسیب و تغییر کاربرد آجر را به همراه دارد که چندان مطلوب نیست.

خشک کردن آجر در اتاقک های کوره

دومین روشی که در خشک کردن آجر می توان از آن بهره برد با عنوان اتاقک های کوره یا کوره های هوفمان شناخته می شود.
این کوره ها نیز تا حدودی قدیمی بوده و قدمت استفاده از آن به بیش از 200 سال می رسد.
البته با توجه به میزان مصرف گازهای گلخانه ای چندان توصیه نمی شود اما همچنان یکی از روش های خشک کردن و تولید آجر است
که در آن آجرها را در اتاقک هایی مخصوص گذاشته و به کمک فرد کوره سوز فرایند لازمه پیاده سازی می شود.
همچنین اکثر کوره های هوفمان هوشمند نبوده و ممکن است در طی فرایند خشک کردن با نوسان دما در طول روز، کیفیت همگن و یکنواخت کافی در این پروسه پیاده سازی نشود.

خشک کردن آجر در گرم خانه و تونل گرم

در نهایت می توان خشک کردن آجر را در گرم خانه یکی از همان روش های محبوب و پر استفاده تولید کنندگان دانست که انواع آجر را به خوبی خشک کرده و جهت پخت آماده می کند.
گرم خانه یا اتاق گرم به اتاق های بلند و باریکی اطلاق می شود که در آن هوای گرم از پایین وارد فضا شده و از سمت بالایی، رطوبت خارج خواهد شد.
البته روش مشابه دیگری هم وجود دارد که با نام تونل گرم (تونل خشک کن آجر) شناخته شده و خشت های قرار گرفته بر روی یک واگن را از داخل تونلی گرم عبور می دهند.
به طور کلی در هر دو روش رطوبت آجر گرفته شده و اگر بر حسب کاربرد آجر به لعاب زدن نیاز باشد، لعاب لازمه را در انتها به آجر اضافه می کنند.

آخرین مرحله تولید آجر، پخت است که در آن آجرهای خشک شده را در کوره ها چیده تا گازهای داغ و شعله از میان آن ها عبور کند.
البته روش پخت نیز یکی از سه حالت پخت در کوره های آتش ثابت و آجر ثابت، کوره های آجرپزی با آجر ثابت و آتش رونده و در آخر کوره های آجرپزی با آتش ثابت و آجر رونده است.
عمدتاً بسته به نوع آجر، دمایی در حدود 800 الی 1200 درجه سانتی گراد را در مدت زمان 7-10 روز به خشت ها منتقل کرده تا به مرور مولکول های خاک به یکدیگر بچسبند.
سپس با گذشت زمان تعیین شده و تبدیل خشت ها به آجر، کوره تخلیه شده و کیفیت آن ها توسط تیم کنترل کیفیت مورد بررسی قرار می گیرد.

مراحل تولید آجر یا آجرپزی کدام است؟

مراحل تولید آجر و پخت آن شامل تهیه خاک مناسب برای پخت آجر، آماده سازی گل رس برای تولید انواع آجر، قالب گیری یا خشت زنی آجر و خشک کردن خشت یا همان پخت کردن آجر می شود که در این مقاله به بررسی هر یک به طور کامل پرداخته ایم.

روش های خشک کردن آجر به چند دسته تقسیم می شود؟

خشک کردن آجر دارای روش های متعددی است که برخی از روش های خشک کردن و یا پخت آجر فروردین 28, 1396//در , /توسط

مراحل تولید آجر عبارتند از :

آماده سازی خاک رس :

خاک رس برای ساخت آجر به روش دستی یا با ماشین برداشت و با کامیون یا تسمه نقاله به کارخانه آجرپزی منتقل می شود.

مناسب سازی خاک جهت استفاده :

کلوخه های بزرگ با سنگ شکن شکسته شده و به وسیله تسمه نقاله به محل موردنظر منتقل می شود. جداسازی مواد نباتی و دانه های درشت خاک صورت می گیرد و مواد لازم برای تهیه گل مهیا می شود.

مراحل آماده کردن گل و قالب گیری خشت :

الف_ خشت زنی و آماده کردن گل :

هدف از تهیه کردن گل به دست آوردن گلی مناسب، یکدست و بدون کلوخه و مواد اضافی خارجی است. در راه و روش قدیمی و سنتی بعد از سرند کردن و یکدست سازی خاک آخوره ای می سازند و مقدار آبی با حدود 30 الی 35 درصد از وزن خاک به آن اضافه می شود. سپس گل را ورز می دهند تا حالت خمیری به خود بگیرد و بدون این که فشارزیادی نیاز باشد، گل در قالب ریخته می شود و با فشار دست خشت زنی انجام می گیرد.
به دلیل اینکه در این روش خشت زنی با دست صورت می گیرد گاهی مواقع جهت آسودگی در قالب گیری میزان آب افزوده شده تا دو برابر افزایش می یابد. آجری که به این صورت تهیه می شود سبک و پوک است. آجر فشاری یا گری نام این نوع آجر است.
برای خشت زنی با دست از انواع قالب های زیر می توان استفاده کرد:
-قلب چهارتایی خشت زنی
-کلاف قالب (کشیده) بدون ته
-قالب جفتی (خشتی) ایرانی
-کلاف قالب تکی مربع (خشتی) بدون ته

خشت زنی در کارخانه

روشهای قالب گیری گل و خشت زنی  در کارخانه:

خمیری شکل یا روش گل نرم :

در این روش آب به میزان 20 الی 30 درصد وزن خاک به آن اضافه می شود. خمیر گل از میان ماشین مکنده ای به شکل چرخ گوشت که نام دارد عبور داده می شود؛ و سپس هوا زدایی می شود. بعد از هوا زدایی خمیر با سیم بریده می شود. بعد از اینکه خشت تهیه شد به دستگاه خشک کن انتقال داده می شود.

گل سفت :

در تهیه گل سفت حدود 25_20 درصد وزن خاک به آن آب افزوده می شود. مابقی مراحل تهیه این نوع گل نیز مانند گل نرم است، فقط فرق بین این دو به دلیل استفاده از آب کمتر آجر ساخته شده مقاومت بیشتری دارد.

پرس کردن خاک نیمه خشک :

ابتدا در حدود 8_10 درصد وزن خاک به آن اضافه می شود تا دانه های موجود مرطوب شوند. بعد از مرطوب کردن خاک فشاری با تقریب 80 کیلوگرم بر سانتی متر مربع توسط دستگاه پرس بر آن وارد می شود و خشت به وجود می آید. در این مرحله دیگری نیازی به خشک کردن خشت مدنظر نیست.

روشهای خشک کردن خشت:

• قرار گیری خشت در هوای آزاد به مدت 13_15 روز
• بهر ه گیری از کوره حلقه ای شکل هوفمان و قرار دادن خشت در اتاقک های کوره یا بام آن
• استفاده از گرم خانه (اتاق گرم): اتاقی بلند و باریکی که از پایین آن هوای داغ رد و بدل می شود. رطوبت فضا نیز از سمت بالای اتاق مکیده می شود.
• بهره گیری از تونل گرم :

در این مکان خشت ها روی واگن قرار می گیرند و از یک سو هوای گرم وارد تونل می شوند. در پایان کار که خشت ها به انتهای تونل می رسند رطوبت خود را از دست می دهند. بعد از خشک کردن خشت برای تهیه آجر لعاب دار به آن لعاب می دهند. در حین پخت آجر لعاب هم میپزد. لعاب هایی که دمای پختن کمتری نسبت به آجر نیاز دارند می توان بعد از ساخت آجر انجام داد.

تهیه آجر یا به عبارتی آجرپزی :

بعد از خشک شدن خشت ها در کوره چیده می شوند. نحوه چینش خشت ها باید به گونه ای باشد که گازهای داغ و شعله با به راحتی بتوانند از میان آن ها عبور کنند. آجرپزی یعنی گرما دادن به آجر به شکلی که آب تبلور خاک رس بپرد و دانه های خاک به خوبی به هم بچسبند و جسم سختی به وجود آورند.
درجه ای که برای پخت آجر استفاده می شود از 800_ 1200 درجه سانتی گراد است و مدت پخت با توجه به نوع کوره و نحوه رساندن حرارت به خشت ها از یک الی هفت روز متغیر است.

شامل مواردی همچون خشک کردن آجر به روش سنتی، اتاقک های کوره و پخت آجر در گرم خانه وپخت آجر در کوره های مخصوص آجرپزی به روش های مختلفی انجام می شود. اگر مراحل تولید و ساخت آجر، به شیوه ای صحیح و اصولی طی شود، محصول نهایی، آجری مرغوب و با کیفیت خواهد بود.

تمامی محصولات آجر و آجرنمای تولید شده توسط کارخانه جات ، از استاندارهای لازم و کیفیت تضمینی برخوردار می باشند. در ادامه این مطلب، نحوه پخت این آجرها را برای شما شرح می دهیم.

آجر اینجوری تولید می شود!?

اگی می خواهید روش ساخت آجر را مرحله به مرحله ببینید پبشنهاد می شود این ویدیو را از دست ندهید.

روش های پخت آجر

آجرها به طورکلی به 2 روش خشک و تر تولید می شوند. تفاوت این روش ها در دستی یا اتومات بودن آن ها می باشد.

• تولید آجر به روش سنتی: درست کردن آجر در این روش به صورت دستی و توسط نیروی انسانی انجام می شود.
• روش نیمه اتومات: کوره پخت آجرها در این روش، اتومات می باشد که آجر در آن می پزد. اما خشک کردن آجرها به روش سنتی انجام می شود.
• روش تمام اتومات: مکانیسم این روش، مشابه روش قبلی است با این تفاوت که عملیات خشک کردن آجر نیز به صورت اتومات انجام می شود.

پختن آجر با دو روش خشک و تر انجام می شود.

مراحل پخت آجر

برای پختن آجر با کیفیت و اصیل، مراحل و گام های زیر باید طی شوند:

1٫ آماده سازی خاک رس

اولین قدم برای ساخت آجر، تهیه خاک رس می باشد. خاک رس مرغوب و مناسب برای پخت آجر، باید عاری از ناخالصی هایی چون زغال، چوب و ریشه گیاهان باشد؛ زیرا در زمان پخت، ناخالصی ها سوخته و جای خالیشان روی بدنه آجر باقی می ماند. این موضوع باعث کاهش استحکام آجر می شود.

2٫ به عمل آوردن خاک

آجر با کیفیت، آجری است که خاک آن به خوبی غربال شده باشد و هیچ گونه آلودگی خارجی نداشته باشد. برای این کار 2 راه وجود دارد:

1. هوا دادن و سپس آسیاب کردن خاک
2. شستن و خشک کردن خاک و سپس جدا کردن دانه های درشت و کلوخی آن با الک کردن

3٫ تهیه گل رس برای پخت آجر

برای تهیه گل رس مخصوص پخت آجر، باید نزدیک به 20% وزن خاک، آب خالص به آن اضافه کرد. با مخلوط کردن آب و خاک، خمیر یک دستی به دست می آید که باید به حال خود رها شود تا آب به خوبی در ذرات خاک نفوذ کند. این آب باید به حداقل ترین مقدار ممکن خود برسد.

هر چقدر آب موجود در گل بیشتر باشد، خشک شدن خشت سخت تر اتفاق میفتد و بعد از تصعید شدن آب، فضایی خالی در درون خشت باقی می گذارد که باعث پوکی آجر خواهد شد.

پس از قالب گیری آجر و خشک کردن خشت، نوبت به مرحله پخت آجر می رسد.

انجام قالب گیری قبل از پختن آجر

4٫ قالب گیری

قالب گیری به دو صورت دستی و ماشینی انجام می شود. در روش دستی قالب چوبی را به شکل آجری که می خواستند درست کنند را تهیه می کردند. سپس قالب را با گل آجر که قبلا درست شده است پر می کنند. سطح خارجی آن را با دست صاف می کنند و سپس قالب را از خشت جدا می کنند.

در روش ماشینی گل درست شده را در ماشین قالب زنی می ریزند. این ماشین به لوله ای مارپیچی شکل منتهی می شود. گل ها به وسیله ی این لوله ی مارپیچ با فشار رو به جلو می روند و از دهانه ماشین به صورت مکعب شکل به طول و عرض مشخصی بیرون می آید. سپس آن را به ضخامت آجر (حدودا 5 سانتی متر) با سیم برش می زنند و غالب بریده شده به سمت خشک کن می برند.

5٫ نحوه پختن و دمای پخت آجر

پختن آجر یعنی مستحکم کردن خشت به طوری که قادر باشد تا 100 کیلوگرم در سانتی متر مربع نیروی فشاری را تحمل نماید. به این ترتیب دمای پخت آجر باید حدود 900 درجه سانتی گراد باشد. تقسیم بندی این درجه حرارت به صورت زیر می باشد:

• 100 درجه سانتی گراد به منظور خشک شدن آب فیزیکی؛
• 500 درجه سانتی گراد به منظور تصعید آب شیمیایی خاک رس؛
• 900 درجه سانتی گراد به منظور خمیری شدن ذرات خاک رس و چسبیدن دانه های ماسه درون خشت و بدست آمدن آجر.

نحوه پختن آجر در دمای 900 درجه

به منظور دستیابی به بالاترین کیفیت از لحاظ ظاهری و ساختاری، تمامی کارخانه های ما، پخت آجر را در کوره های مدرن آجرپزی انجام می دهند. یکی از محصولات درجه یک آجر آنلاین می باشد. فرآیند پخت و تولید آجر سنتی و خشت، با وجود قدمت چندین هزار ساله این آجرها، کاملا استاندارد بوده و میزان رضایتمندی بسیار بالایی از مشتریان را به خود اختصاص داده است.

جمع بندی

❓ خاک مناسب برای تولید آجر چه خاکی می باشد؟

✅ خاک رس مناسب ترین خاک برای ساخت آجر می باشد.

❓ خاک مناسب برای تولید آجر باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

✅ خاک رس مرغوب و مناسب برای پخت آجر، باید عاری از ناخالصی هایی چون زغال، چوب و ریشه گیاهان باشد؛ زیرا در زمان پخت، ناخالصی ها سوخته و جای خالیشان روی بدنه آجر باقی می ماند. این موضوع باعث کاهش استحکام آجر می شود

❓ طرز تهیه آجر در روش نیمه اتومات چگونه می باشد؟

✅ کوره پخت آجرها در این روش، کوره هوفمن اتومات می باشد که آجر در آن می پزد. اما خشک کردن آجرها به روش سنتی انجام می شود.

تونل گرم می شود.