طرز تهیه شیرینی لگیمات بوشهری

لگیمات بوشهر، توپک های خمیری سرخ شده ای هستند که با شربت شیرین پوشانده می شوند و اصالتی عربی دارند. این شیرینی لذیذ، به ویژه در ماه مبارک رمضان و در شهرهای جنوبی ایران، ازجمله بوشهر، بسیار محبوب است و به عنوان جایگزینی خوش طعم برای زولبیا و بامیه شناخته می شود.

این شیرینی که با نام لقمه القاضی نیز شهرت دارد، از جاذبه های خوراک گردی بوشهر محسوب می شود و طعم دلنشین آن، هر ذائقه ای را مجذوب خود می کند. در ادامه، به بررسی دقیق مراحل تهیه این شیرینی سنتی بوشهری خواهیم پرداخت تا بتوانید آن را به راحتی در منزل آماده کنید و از طعم اصیل آن لذت ببرید.

طرز تهیه لگیمات عربی (بوشهری)

تهیه این توپک های شیرین، هرچند ممکن است در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد، اما با رعایت نکات و مراحل دقیق، به یک تجربه لذت بخش تبدیل خواهد شد. این روش، پایه ای ترین و اصیل ترین دستور پخت این شیرینی محبوب است.

برای داشتن لگیماتی با بافت عالی و طعم بی نظیر، باید به جزئیات توجه ویژه ای داشت؛ از کیفیت مواد اولیه گرفته تا دما و زمان استراحت خمیر.

مواد لازم برای تهیه لگیمات

برای آماده سازی این شیرینی سنتی و خوش طعم، نیاز به مواد اولیه خاصی دارید که در جدول زیر به همراه مقادیر دقیق آن ها آورده شده است. این مقادیر برای تهیه حدود سی عدد لقمه مناسب است و برای هشت نفر کافی خواهد بود.

استفاده از مواد با کیفیت، نقش بسزایی در طعم نهایی دسر شما خواهد داشت؛ بنابراین، در انتخاب آرد و خمیرمایه دقت کافی را داشته باشید.

مواد لازم	مقدار	واحد
آرد سفید (سه صفر)	۱.۵ تا ۲	لیوان
نشاسته ذرت	۱	قاشق غذاخوری
خمیرمایه فوری	۱	قاشق غذاخوری
شکر	۱	قاشق غذاخوری
نمک	۱/۴	قاشق چای خوری
آب گرم	۱.۵ تا ۲	لیوان
روغن مایع	۲	قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده غلیظ	۱	قاشق غذاخوری
روغن برای سرخ کردن	به میزان لازم	–

دستور تهیه لگیمات

تهیه خمیر این شیرینی خوش عطر و طعم شامل چند مرحله کلیدی است که هر کدام در دستیابی به بافت و کیفیت مطلوب نقش مهمی دارند. ابتدا باید مواد خشک را به خوبی با هم ترکیب کنید تا یکدستی حاصل شود.

سپس، نوبت به افزودن مایعات و سایر طعم دهنده ها می رسد که باید با دقت و به تدریج انجام شود تا خمیری با غلظت مناسب به دست آید.

مرحله اول: مخلوط کردن مواد خشک ابتدا آرد سفید را در یک کاسه بزرگ الک کنید. سپس، نشاسته ذرت، خمیرمایه فوری، شکر و نمک را به آرد اضافه کرده و با یک قاشق یا همزن دستی به خوبی مخلوط کنید تا تمام مواد خشک به طور یکنواخت با هم ترکیب شوند.

این مرحله اهمیت زیادی در فعال شدن صحیح خمیرمایه دارد و به پفکی شدن خمیر کمک می کند. اطمینان حاصل کنید که هیچ گلوله ای از آرد باقی نمانده باشد.

مرحله دوم: اضافه کردن آب، روغن و زعفران پس از ترکیب مواد خشک، آب گرم را به تدریج و کم کم به مخلوط اضافه کنید. همزمان با اضافه کردن آب، مواد را به آرامی هم بزنید تا خمیر یکدست و بدون گلوله شود. غلظت خمیر باید چسبناک و حالتی شبیه به حلیم داشته باشد.

اگر آب را یکجا اضافه کنید، ممکن است خمیر بیش از حد رقیق شود. در صورت رقیق شدن، کمی آرد اضافه کنید و اگر غلیظ بود، مقدار کمی آب بیفزایید. پس از یکدست شدن خمیر، روغن مایع و زعفران دم کرده غلیظ را اضافه کرده و دوباره خوب هم بزنید تا رنگ و عطر زعفران به تمام خمیر سرایت کند.

مرحله سوم: استراحت خمیر روی کاسه حاوی خمیر را با یک سلفون یا پارچه تمیز بپوشانید. سپس، آن را در یک محیط گرم، مانند کنار بخاری یا در دمای اتاق مناسب، به مدت ۴۵ دقیقه تا یک ساعت استراحت دهید.

این زمان برای فعال شدن خمیرمایه و پف کردن خمیر ضروری است. خمیر باید حداقل دو برابر شود و حباب هایی روی سطح آن مشاهده شود که نشان دهنده آماده شدن آن برای سرخ کردن است.

مرحله چهارم: سرخ کردن لگیمات وقتی خمیر به خوبی پف کرد، قبل از سرخ کردن، یک بار دیگر آن را به آرامی هم بزنید تا پف اضافی آن بخوابد. در یک تابه گود یا قابلمه، به میزان کافی روغن بریزید؛ به طوری که توپک ها در آن شناور شوند. روغن را روی حرارت ملایم قرار دهید تا به آرامی داغ شود.

حرارت بالا باعث سوختن روغن و نپخته ماندن داخل شیرینی ها می شود. وقتی روغن به اندازه کافی داغ شد، می توانید با روش های مختلفی خمیر را در روغن بیندازید.

یکی از رایج ترین روش ها، استفاده از قیف شیرینی پزی است. خمیر را درون قیف بریزید و سر آن را به اندازه مناسب برش دهید. خمیر را با فشار دست در روغن داغ رها کنید و با یک قیچی که مرتباً آن را در روغن می زنید تا خمیر به آن نچسبد، تکه های خمیر را به اندازه دلخواه برش دهید.

روش دیگر استفاده از قاشق مرباخوری است. قاشق را در کاسه ای کوچک حاوی روغن بزنید، سپس یک قاشق از خمیر برداشته و در روغن بیندازید. بهترین روش، ترکیب دست و قاشق است: خمیر را در کف دست فشار دهید و وقتی از میان انگشت شست و اشاره بیرون زد، با قاشق چرب شده آن را بردارید و در روغن رها کنید.

لقیمات را در روغن به طور مداوم هم بزنید و زیر و رو کنید تا به طور یکنواخت طلایی و پخته شوند. پس از سرخ شدن کامل و طلایی شدن، آن ها را با کفگیر از روغن خارج کرده و به سرعت درون شربت ولرم یا خنک قرار دهید.

طرز تهیه شیرینی لگیمات بوشهری به روش بازاری مخصوص ماه رمضان

برای تهیه لقمه القاضی به سبک بازاری، به خصوص برای ایام پررونق ماه مبارک رمضان، می توان از روش هایی استفاده کرد که به شیرینی بافت و ماندگاری بهتری می دهد. یکی از این روش ها، افزودن تخم مرغ و نشاسته به خمیر است که به تردی و پفکی شدن بیشتر آن کمک می کند.

این تغییرات کوچک در دستور پخت می تواند تفاوت چشمگیری در کیفیت نهایی محصول ایجاد کند و آن را به شیرینی های بازاری نزدیک تر سازد.

در این روش، پس از استراحت اولیه خمیر، تخم مرغ را در یک پیاله جداگانه با نشاسته (می تواند نشاسته ذرت یا گندم باشد) مخلوط کرده و خوب هم بزنید تا کاملاً یکدست شود. سپس، این مخلوط را به خمیر اولیه اضافه کنید و مجدداً به خوبی ورز دهید تا تخم مرغ و نشاسته به طور کامل با خمیر ترکیب شوند و خمیر نرم و یکدست تر شود.

این کار باعث می شود لگیمات پس از سرخ شدن، بافتی لطیف تر در داخل و پوسته ای تردتر در بیرون داشته باشد.

همچنین، برای دستیابی به کیفیت بازاری، دمای روغن بسیار اهمیت دارد. روغن باید به اندازه کافی داغ باشد اما نه آنقدر که شیرینی ها به سرعت بسوزند و داخلشان خام بماند. حرارت ملایم و یکنواخت، کلید پخت یکدست و طلایی شدن لقمه هاست.

پس از خارج کردن از روغن، قرار دادن فوری آن ها در شربت ولرم یا خنک، به جذب بهتر شربت و شیرین شدن کامل شیرینی کمک می کند.

برای داشتن لگیماتی ترد و پفکی مانند نمونه های بازاری، ترکیب تخم مرغ و نشاسته به خمیر پس از استراحت اولیه، نقش کلیدی دارد.

طرز تهیه شربت لگیمات

شربت بار، بخش جدانشدنی از طعم و بافت شیرینی لگیمات است. این شربت، همان شربتی است که برای زولبیا و بامیه نیز استفاده می شود و می توانید آن را یکجا تهیه کرده و برای چندین بار استفاده کنید. تهیه یک شربت غلیظ و شفاف، رمز موفقیت در شیرین کردن و براق کردن توپک هاست.

در صورت کمبود وقت، می توانید از عسل یا شیره خرما نیز برای شیرین کردن لگیمات استفاده کنید، اما شربت بار طعم اصیل تری به آن می بخشد.

مواد لازم برای تهیه شربت لگیمات

برای تهیه یک شربت بار مناسب برای لگیمات، به مواد اولیه ساده ای نیاز دارید که در دسترس هستند. مقادیر زیر برای یک شربت با غلظت مناسب برای شیرینی های سرخ شده ارائه شده است.

توجه به کیفیت مواد، به خصوص زعفران و گلاب، در عطر و طعم نهایی شربت بسیار مؤثر است.

مواد لازم	مقدار	واحد
شکر	۲	لیوان
آب	۱	لیوان
گلوکز مایع (اختیاری)	۱	قاشق غذاخوری
زعفران دم کرده غلیظ	۱	قاشق غذاخوری
گلاب	۱/۴	لیوان
جوهر لیمو	۱/۴	قاشق چای خوری
پودر هل (اختیاری)	۱/۲	قاشق چای خوری

دستور تهیه شربت لگیمات

برای شروع، یک قابلمه کوچک و مناسب انتخاب کنید. شکر و آب را داخل قابلمه بریزید. بدون اینکه مواد را هم بزنید، قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید تا شروع به جوشیدن کند و شکر در آب حل شود.

عدم هم زدن در این مرحله بسیار مهم است تا از شکرک زدن اطراف قابلمه جلوگیری شود.

زمانی که شربت شروع به جوشیدن کرد و حباب های ریزی روی سطح آن ظاهر شد، اگر گلوکز مایع در دسترس دارید، آن را اضافه کنید. گلوکز به شفافیت و غلظت شربت کمک می کند و از شکرک زدن آن جلوگیری می کند.

توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از گلوکز، شیرینی شربت را افزایش می دهد.

پس از اضافه کردن گلوکز، زعفران دم کرده غلیظ و گلاب را نیز به شربت بیفزایید. همچنان از هم زدن زیاد خودداری کنید و اجازه دهید شربت به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به آرامی بجوشد تا به غلظت مناسب برسد.

در دقایق پایانی پخت، جوهر لیمو را اضافه کنید و به آرامی با یک لیسک یا قاشق چوبی، شربت را هم بزنید تا جوهر لیمو به خوبی مخلوط شود. جوهر لیمو به جلوگیری از شکرک زدن شربت پس از سرد شدن کمک می کند.

برای عطر و طعم بیشتر، می توانید کمی پودر هل یا چند رشته زعفران به شربت در حال جوش اضافه کنید. پس از گذشت زمان لازم و رسیدن به غلظت مطلوب، زیر حرارت را خاموش کنید.

به یاد داشته باشید که شربت پس از سرد شدن غلیظ تر خواهد شد؛ بنابراین، نیازی نیست که روی حرارت بسیار غلیظ شود. اجازه دهید شربت کاملاً خنک یا ولرم شود، سپس لقمه های سرخ شده را درون آن قرار دهید.

نکات و فوت و فن های تهیه لگیمات

برای داشتن لقمه هایی با کیفیت و طعم بی نظیر، رعایت چند نکته کلیدی ضروری است. این فوت و فن ها به شما کمک می کنند تا از مشکلات رایج در تهیه این شیرینی جلوگیری کرده و نتیجه ای عالی به دست آورید.

توجه به این جزئیات، تجربه آشپزی شما را بهبود می بخشد و لقمه های شما را به شیرینی های حرفه ای نزدیک تر می کند.

غلظت خمیر: یکی از مهم ترین نکات، غلظت خمیر است. خمیر لگیمات باید حالتی چسبناک و غلیظ داشته باشد، شبیه به غلظت حلیم. اگر خمیر بیش از حد رقیق باشد، هنگام سرخ کردن وا می رود و شکل خود را از دست می دهد.

در صورت رقیق شدن، با اضافه کردن تدریجی آرد و در صورت غلیظ بودن، با افزودن کمی آب، غلظت آن را تنظیم کنید.

دمای استراحت خمیر: برای پف کردن مناسب خمیرمایه، خمیر باید در یک مکان گرم و بدون جریان هوا استراحت کند. دمای مناسب اتاق (حدود ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد) یا نزدیک یک منبع حرارتی ملایم مانند بخاری، به فعال شدن سریع تر خمیرمایه کمک می کند.

حداقل ۴۵ دقیقه تا یک ساعت زمان برای استراحت خمیر کافی است.

دمای روغن برای سرخ کردن: روغن باید به اندازه کافی داغ باشد اما دود نکند. اگر روغن سرد باشد، لقمه ها روغن زیادی به خود جذب می کنند و اگر خیلی داغ باشد، سطح آن ها سریع می سوزد و داخلشان خام می ماند.

بهترین دما، حرارت ملایم تا متوسط است که به لقمه ها فرصت می دهد به آرامی پخته و طلایی شوند.

میزان روغن در تابه: برای سرخ شدن یکنواخت و پفکی شدن لقمه ها، باید روغن به میزان کافی در تابه باشد تا توپک ها در آن شناور شوند. این کار باعث می شود حرارت به طور یکسان به تمام قسمت های لقمه برسد.

پس از سرخ شدن، حتماً لقمه ها را روی دستمال آشپزخانه قرار دهید تا روغن اضافی آن ها جذب شود.

قرار دادن در شربت: لقمه های داغ را بلافاصله پس از خروج از روغن، درون شربت ولرم یا خنک قرار دهید. این کار باعث جذب بهتر شربت می شود.

اجازه دهید شیرینی ها حدود ۲ تا ۳ دقیقه در شربت بمانند تا خوب شیرین شوند، سپس آن ها را در آبکش یا صافی قرار دهید تا شربت اضافی خارج شود.

برای جلوگیری از وا رفتن خمیر لگیمات در روغن، حفظ غلظت مناسب و چسبناک خمیر و اطمینان از دمای کافی و یکنواخت روغن هنگام سرخ کردن، حیاتی است.

تزیین و سرو: اگرچه لقمه ها معمولاً ساده و فقط با شربت سرو می شوند، اما می توانید برای تزیین و افزودن طعم، از پودر پسته، پودر نارگیل یا کنجد استفاده کنید.

این شیرینی خوشمزه معمولاً با چای سرو می شود و در ماه رمضان، به خصوص در وعده افطار، طرفداران زیادی دارد.

ارزش غذایی و کالری لگیمات عربی

لقمه های سرخ شده به دلیل ماهیت سرخ کردنی و شیرین خود، دارای کالری و چربی نسبتاً بالایی هستند. به طور متوسط، هر عدد از این شیرینی حدود ۴۶ کالری دارد.

هر صد گرم لقمه، حاوی ۳۶۶ کالری انرژی است که ترکیب آن شامل ۷۶ درصد کربوهیدرات، ۱۱ درصد چربی و ۱۳ درصد پروتئین می باشد.

این مقادیر نشان می دهد که لقمه یک منبع غنی از انرژی است، اما مصرف متعادل آن برای افرادی که رژیم غذایی خاصی دارند یا مبتلا به دیابت هستند، توصیه می شود.

برای سالم تر کردن این شیرینی، می توانید به جای شربت بار از شیره خرما یا شیره انگور استفاده کنید که علاوه بر شیرین کننده طبیعی، دارای خواص خونسازی و انرژی دهنده نیز هستند.

با وجود طعم دلپذیر، لگیمات به دلیل سرخ شدن در روغن و میزان بالای شکر، گزینه ای پرکالری است که برای مصرف افراد دیابتی یا دارای محدودیت های غذایی باید با احتیاط همراه باشد.

سوالات متداول

لگیمات برای کجاست؟

لگیمات یا لقمه القاضی شیرینی اصالتاً عربی است که در کشورهای حاشیه خلیج فارس و همچنین در شهرهای جنوبی ایران، به ویژه بوشهر، محبوبیت فراوانی دارد و به عنوان یک شیرینی سنتی شناخته می شود.

خمیر لگیمات چقدر باید استراحت کند؟

خمیر لگیمات برای فعال شدن خمیرمایه و پف کردن مناسب، معمولاً بین ۴۵ دقیقه تا یک ساعت، در یک محیط گرم و بدون جریان هوا نیاز به استراحت دارد تا حجم آن دو برابر شود.

چرا خمیر لگیمات در روغن وا می رود؟

وا رفتن خمیر لگیمات در روغن معمولاً به دلیل رقیق بودن بیش از حد خمیر یا سرد بودن روغن است. خمیر باید غلظتی چسبناک و شبیه به حلیم داشته باشد و روغن نیز باید به اندازه کافی داغ باشد.

چرا خمیر لگیمات سفت شده؟

سفت شدن خمیر لگیمات می تواند ناشی از افزودن بیش از حد آرد، ورز ندادن کافی خمیر، یا عدم استراحت کافی خمیر باشد. همچنین، دمای نامناسب آب هنگام ترکیب با خمیرمایه نیز می تواند بر کیفیت نهایی خمیر تأثیر بگذارد.