سندروم خاموش قلب، کلیه و متابولیک؛ خطری که ۹۰٪ افراد را تهدید می‌ کند

 

در سال های اخیر، متخصصان قلب و پزشکی پیشگیرانه به اختلالی پیچیده و چندوجهی اشاره می کنند که بسیاری از افراد حتی نام آن را نشنیده اند، اما در بدنشان در حال پیشرفت است. سندروم قلبی، کلیوی و متابولیک (CKM) مجموعه ای از اختلالات است که به طور همزمان قلب، کلیه و سیستم متابولیک را تحت تأثیر قرار می دهد و به صورت خاموش، خطر حمله قلبی، سکته و نارسایی اعضا را افزایش می دهد. آگاهی از این سندروم و شناسایی عوامل خطر آن می تواند تفاوت بزرگی در حفظ سلامت آینده افراد ایجاد کند.

سندروم CKM چیست و چرا بسیار خطرناک است؟

سندروم قلبی، کلیوی و متابولیک در واقع یک مفهوم پزشکی نسبتا جدید است که توسط انجمن قلب آمریکا معرفی شده و نشان می دهد که مشکلات قلبی، بیماری های کلیه، دیابت، چاقی و اختلالات متابولیک، برخلاف تصور گذشته، جدا از هم نیستند. این بیماری ها معمولا در یک چرخه وابسته رشد می کنند و اثرات یکدیگر را تشدید می کنند.

پژوهش های جدید نشان می دهند که بدن یک شبکه واحد است و زمانی که یکی از این سه حوزه دچار مشکل شود، احتمال درگیری دیگر بخش ها بالا می رود. درست به همین دلیل است که سندروم CKM می تواند خطر بیماری های قلبی و مرگ زودرس را چند برابر کند، بدون اینکه فرد در مراحل اولیه متوجه آن شود.

میزان شیوع سندروم CKM؛ آمارهای نگران کننده

سندروم CKM به طرز غیر منتظره ای شایع است. طبق یک نظرسنجی تازه توسط انجمن قلب آمریکا، تنها ۱۲ درصد مردم نام این سندروم را شنیده اند، اما حدود ۹۰ درصد بزرگسالان حداقل یکی از عوامل خطر آن را دارند. این شکاف میان آگاهی و ابتلا، باعث شده متخصصان هشدار دهند که CKM یک بحران خاموش سلامت عمومی است که توجه بسیار بیشتری می طلبد.

• ۹ نفر از هر ۱۰ نفر، حداقل یک عامل خطر CKM دارند.
• بیشتر مبتلایان از وضعیت خود بی خبر هستند.
• بیماری معمولا بدون نشانه های واضح پیشرفت می کند.

عوامل خطر اصلی در سندروم CKM

این عوامل خطر سال ها پیش از بروز علائم خود را نشان می دهند و بیشتر آنها به راحتی در تست های معمول قابل تشخیصند. انجمن قلب آمریکا در سال ۲۰۲۳ ساختار مشخصی برای این عوامل معرفی کرد تا تشخیص سریع تر و مدیریت اصولی تر انجام شود.

این عوامل اگر در کنار هم قرار بگیرند، خطر بیماری های قلبی و سکته را بسیار بیشتر از زمانی می کنند که هر کدام به تنهایی وجود داشته باشد.

• فشار خون بالا
• کلسترول غیر طبیعی
• قند خون بالا یا پیش دیابت
• اضافه وزن یا چاقی
• کاهش عملکرد کلیه

چرخه ارتباط قلب، کلیه و سیستم متابولیک

برای درک خطر CKM کافی است بدانیم که قلب، کلیه و سیستم متابولیک مثل سه چرخ به هم متصل عمل می کنند. اگر یکی از آنها دچار مشکل شود، چرخه کل بدن از تعادل خارج می شود.

در سال های اخیر، تصویر دقیق تری از این ارتباط ارائه شده است. پژوهش ها نشان می دهند که فشار خون بالا، قند خون اضافی، التهاب مزمن و اختلال در چربی خون مثل قطعات دومینو هستند که به دنبال هم می افتند.

• قلب خون را در تمام بدن پمپاژ می کند.
• سیستم متابولیک قند خون را به انرژی تبدیل می کند.
• مواد زائد به خون باز می گردند.
• کلیه ها این مواد را فیلتر کرده و فشار خون را تنظیم می کنند.
• فشار خون عملکرد قلب را تحت تاثیر قرار می دهد.

چرا بسیاری از مردم از خطر CKM آگاه نیستند؟

بخش بزرگی از پنهان ماندن CKM به دلیل تصورات غلط و دیدگاه های قدیمی درباره بیماری ها است. بسیاری از مردم هنوز نمی دانند که بیماری های مختلف چطور یکدیگر را تحت تاثیر قرار می دهند و تصور می کنند که هر عضو بدن باید جداگانه درمان شود.

همین کمبود آگاهی باعث شده میلیون ها نفر در معرض بیماری های جدی باشند، بدون اینکه به موقع درمان مناسب دریافت کنند.

• ۴۲ درصد مردم فکر می کنند قلب سالم از بیماری های دیگر اندام ها آسیب نمی بیند.
• ۶۸ درصد باور دارند درمان جداگانه هر بیماری بهتر است.
• تنها ۱۲ درصد نام CKM را شنیده اند.

آیا سندروم CKM قابل برگشت است؟

باید گفت خبر خوب این است که سندروم CKM در بسیاری از افراد قابل کنترل و حتی قابل برگشت است، به شرطی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود و درمان آن به صورت یکپارچه انجام گیرد.

تغییر سبک زندگی، کنترل فشار خون، کاهش وزن و مدیریت استرس، چهار پایه اساسی در درمان CKM هستند. پزشکان توصیه می کنند این بیماری نه به صورت جداگانه، بلکه به صورت یک واحد مشترک درمان شود.

• داروهای کنترل فشار خون و چربی
• کاهش وزن و تغذیه سالم
• فعالیت بدنی منظم
• کنترل قند خون و پیش دیابت

برنامه های جدید جهانی برای مدیریت CKM

سازمان های پزشکی در سراسر دنیا CKM را به عنوان یکی از مهم ترین تهدیدهای سلامت در دهه آینده معرفی کرده اند. به همین دلیل، دستورالعمل های جهانی جدیدی برای تشخیص و درمان این سندروم در حال تدوین است.

• این دستورالعمل ها قرار است نحوه درمان یکپارچه بیماران را تغییر دهند و رویکردی مدرن تر ارائه کنند.
• انجمن قلب آمریکا نخستین دستورالعمل CKM را در سال ۲۰۲۶ منتشر می کند
• هدف، تشخیص سریع تر و درمان هماهنگ بیماری های قلب، کلیه و متابولیسم است

نتیجه گیری

سندروم قلبی، کلیوی و متابولیک یکی از گسترده ترین و کم شناخته شده ترین اختلالاتی است که سلامت انسان را تهدید می کند. ناآگاهی عمومی نسبت به این بیماری باعث شده میلیون ها نفر بدون اطلاع از خطرات، در معرض حمله قلبی، نارسایی کلیه و مشکلات جدی متابولیک باشند.

شناخت عوامل خطر، کنترل وزن، تغذیه سالم، پایش منظم فشار خون و قند خون، و درمان هماهنگ می تواند از بروز عوارض شدید جلوگیری کند. آگاهی نسبت به این سندروم، خود یک گام بزرگ در مسیر پیشگیری از بیماری های مزمن است و می تواند سال ها به کیفیت زندگی افراد اضافه کند.

اخبار بیشتر در: هلث دی نیوز