درمان عقب نشینی لثه
تحلیل لثه به وضعیتی گفته می شود که در آن ضخامت بافت لثه کاهش یافته و خط لثه از موقعیت طبیعی خود عقب تر می رود. با عقب رفتن بافت لثه، ریشه دندان ها کم کم نمایان می شود که این مساله می تواند برای سلامتی دهان و دندان بسیار خطرناک و مضر باشد. زیرا فضا را برای فعالیت باکتری ها و ایجاد عفونت فراهم می کند. تحلیل لثه می تواند موجب از بین رفتن بافت لثه و حتی لق شدن و در نهایت افتادن دندان شود. این مقاله را بخوانید تا به طور کامل با مشکل بالا رفتن یا عقب نشینی لثه، علائم، علل و نحوه درمان آن بیشتر آشنا شوید.
علائم لثه در حال عقب رفتن
با پیشرفتن بیماری لثه ممکن است علائم زیر بروز کنند که نشان دهنده عقب نشینی لثه یا بالا رفتن خط لثه باشیم:
بلند شدن دندان ها
یکی از اولین علامت های بالا رفتن خط لثه بلند شدن طول دندان ها است. البته دندان طولش واقعا زیاد نمی شود بلکه به دلیل عقب رفتن بافت لثه، ما بخش های بیشتری از دندان را مشاهده می کنیم که تا پیش از این توسط لثه احاظه شده بود.
بیرون زدن ریشه دندان ها
همینطور که لثه بیشتر تحلیل می رود کم کم ریشه دندان ها که توسط بافت لثه مراقبت میشد در معرض دید قرار میگیرد که باعث بروز حساسیت دندان به سرما و گرما می شود.
شل یا لق شدن دندان ها
زمانی که بیماری لثه پیشرفت می کند لثه بیشتر تحلیل می رود تا جایی که احساس می کنید دندان لق شده است. در صورت عدم درمان بیماری لثه و عدم رسیدگی به مشکل تحلیل لثه این امکان وجود دارد که دندان شل شده خودش بی افتد.
عوارض تحلیل لثه یا عقب نشینی لثه چیست؟
چنانچه خطر لثه کاهش پیدا کند و لثه ها دچار تحلیل شوند مشکلات و عوارضی برای شما پیش خواهد آمد. مهم ترین عوارض عقب نشینی لثه این ها هستند:
علت عقب رفتن لثه یا تحلیل آن چیست؟
عوامل زیادی می تواند باعث عقب رفتن لثه شود که در ادامه مهم ترین آن ها به صورت خلاصه توضیح داده شده اند.
بیماری لثه و پریودنتال
بیماری های لثه ناشی از فعالیت باکتری ها در اطراف خط لثه و یا زیر خط لثه هستند. مرحله اول بیماری لثه شامل التهاب و ورم لثه است که با نام ژنژویت هم شناخته می شود. اگر ژنژویت درمان نشود، بیماری لثه شدیدتر شده و به عفونت لثه و بخش های عمقی لثه منجر می شود. به عفونت لثه، بیماری پریودنتیت گفته می شود که علت اصلی تحلیل لثه یا عقب رفتن آن است.
این علائم، نشانه های اولیه بیماری لثه در مرحله التهاب آن هستند که باید به محض مشاهده آن ها اقدام به درمان کنید:
- تورم لثه
- قرمز شدن لثه
- خونریزی از لثه
- درد لثه مخصوصا حین لمس
- بوی بد دهان
ژنتیک
برخی از افراد مستعد ابتلا به بیماری لثه و پریودنتال هستند. مطالعات نشان می دهد، حتی اگر آنها به خوبی از دندان هایشان مراقبت کنند، 30٪ از افراد ممکن است مستعد بیماری لثه باشند.
بیش از حد مسواک زدن یا بد مسواک زدن
مسواک زدن برای حفظ سلامت دهان و دندان بسیار حیاتی است اما اگر بیش از حد مسواک بزنیم یا با فشار زیادی مسواک را به سطح دندان و لثه اعمال کنیم هم مینای دندان تحلیل می رود و هم بافت لثه آسیب می بیند. بیش از حد مسواک زدن یا اوربراشینگ از دیگر علل اصلی تحلیل لثه و عقب رفتن آن است.
بهداشت ضعیف دهان و دندان
برخلاف تصور مسواک تنها بخش کوچکی از روند حفظ بهداشت دهان و دندان است. چنانچه از نخ دندان، دهانشویه های و سایر محصولات دهان و دندان استفاده نشود این امکان وجود دارد که به مرور زمان دندان و لثه آسیب ببیند. بنابراین باید عدم استفاده از مسواک، نخ دندان و دهانشویه را جدی گرفت.
تغییرات هورمونی
تغییر در سطح هورمون استروژن در طول دوره های مختلف زندگی یک زن (مانند بلوغ، بارداری و یائسگی) می تواند لثه ها را به طور فزاینده ای حساس و در معرض تحلیل لثه قرار دهد.
استعمال دخانیات
افراد سیگاری و افرادی که از محصولات دخانی استفاده می کنند به شدت مستعد تجمع پلاک و جرم دندان هستند. حتی اگر مسواک بزنید باز هم نمی توانید از مشکلات دندانی و لثه ناشی از استعمال دخانیات اجتناب کنید.
دندان قروچه
به هم سابیده شدن دندان ها به صورت عمدی یا ناخودآگاه در بیداری و خواب می تواند منجر به تحلیل دندان و آسیب به بافت لثه شود. در اغلب افرادی که دندان قروچه دارند عقب نشینی لثه یا بالا رفتن لثه ها از سطح دندان تجربه می شود.
ازدحام، شلوغی و کج بودن دندان ها
زمانی که دندان ها در موقعیت منظم و صاف خود قرار نداشته باشند و یا فک ها با هم ناهماهنگ باشند رعایت بهداشت دهان و دندان دشوارتر خواهد بود و این می تواند به تحلیل لثه به مرور زمان در افرادی که دندان های کجی دارند منجر شود. برای بروز چنین مشکلی باید به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنید تا با کمک انواع روش های ارتودنسی دندان دندان ها را منظم و هماهنگ کرد.
درمان تحلیل لثه چیست؟
عقب نشینی لثه یا بالارفتن جزئی آن را می توان به راحتی و با کمک پروسه درمان و برطرف کرد. طی این روش پلاک، تارتار (جرم) و تمام باکتری های نفوذ کرده به زیر خط لثه بیرون کشیده می شوند و برای باکتری های باقی مانده دیگر آنتی بیوتیک تجویز می شود تا از بین بروند. اگر جرم گیری دندان نتواند مشکل را برطرف کند ممکن است نیاز به عمل جراحی لثه باشد. افرادی که آسیب زیادی به بافت لثه شان وارد شده معمولا تحت عمل جراحی پیوند لثه قرار خواهند گرفت.
عقب رفتن لثه وضعیتی است که در آن لثهها از سطح دندان و جایی که باید باشند عقب مینشینند و ریشه دندانها را در معرض دید قرار میدهد. این فقط یک شکل از بیماری لثه (پریودنتال) است. این عارضه، یک پیام جدی مبنی بر ضعف سلامت دهان است که ممکن است منجر به از دست دادن دندان شود. بسته به شدت عقب نشینی لثه، درمانهای مختلفی وجود دارند. هرچه تشخیص و درمان زودتر انجام شود، نتیجه بهتری به همراه خواهد داشت. در صورت عدم درمان، بافت لثه و ساختار استخوانی دندان میتواند به شدت آسیب ببیند و در نهایت منجر به از دست دادن دندان شود.
در این مقاله سوالات رایج و متداول ایمپلنت دندان پاسخ داده میشود.
علائم همراه با عقب رفتن لثه
علائم عقب رفتن لثه عبارتند از:
- پس از مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن
- لثههای قرمز و متورم
- درد در خط لثه
- کوچک شدن لثهها
- در معرض دید قرار گرفتن ریشه دندانها
- لق شدن دندانها
دلایل عقب رفتن لثه
تعدادی از عوامل که میتوانند باعث عقب نشینی لثه شما شوند، عبارتند از:
بیماریهای پریودنتال
این بیماریها، عفونتهای باکتریایی لثه هستند که بافت لثه و فک را که دندانهای شما را در جای خود نگه میدارد از بین میبرند. بیماری لثه عامل اصلی تحلیل رفتن و عقب نشینی لثه است.
مسواک زدن خشن
اگر دندانهایتان را خیلی محکم یا اشتباه مسواک بزنید، مینای دندانتان از بین میرود و لثههایتان عقبنشینی میکند.
مراقبت ناکافی از دندان
مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و شستشوی ناکافی با دهانشویههای آنتی باکتریال، باعث میشود که پلاک دندانی به آسانی به جرم (تارتار) تبدیل شود (ماده سختی که روی دندانها و بین آنها ساخته میشود) و تنها با یک حرفهای دندان قابل حذف است. این جرم دندانی میتواند منجر به عقب نشینی لثه شود.
تغییرات هورمونی
نوسانات سطح هورمونهای زنانه در طول زندگی یک زن، مانند بلوغ، بارداری و یائسگی، میتواند لثهها را حساستر و آسیب پذیرتر کند.
محصولات حاوی تنباکو
تشکیل پلاک روی دندانهای مصرف کنندگان دخانیات، محتملتر بوده و به سختی هم پاک میشود و همین امر میتواند باعث تحلیل لثه شود.
دندان قروچه
(فشردن یا ساییدن دندانها روی یکدیگر) میتواند نیروی زیادی به دندان وارد کند و باعث عقب نشینی لثهها شود.
دندانهای کج یا ناهماهنگی بایت
هنگامی که دندانها به طور یکنواخت روی هم چفت نمیشوند، نیروی زیادی میتواند به لثه و استخوان وارد شده و باعث عقب رفتن لثه شود.
پیرسینگ لب یا زبان
پیرسینگ میتواند باعث سایش لثهها شده و آنها را به حدی تحریک کند که بافت لثه فرسوده شده و عقب برود.
تشخیص عقب رفتگی لثه توسط دندانپزشک
عقب نشینی لثه و سایر اشکال بیماری پریودنتال، توسط دندانپزشک تشخیص داده میشود. معاینه فیزیکی میتواند به تشخیص این مشکلات کمک کند. همچنین ممکن است از نوعی پروب دهانی برای اندازهگیری ابعاد لثه استفاده شود. پروب فرآیندی است که از یک خط کش کوچک و بدون درد برای اندازهگیری ابعاد و طول لثه استفاده میکند. که اندازه نرمال لثه، بین 1 تا 3 میلیمتر است. حال هر ابعادی بزرگتر از این مقدار، نشانه بیماری لثه است. تشخیص عقبرفتگی لثه ممکن است مستلزم ارجاع به پریودنتیست باشد.
راههای درمان عقب رفتن لثه
درمان عقب رفتن لثه تا حد زیادی به علت ایجاد این بیماری بستگی دارد. موارد خفیف تحلیل لثه ممکن است با درمانهای غیرجراحی مانند آنتی بیوتیکهای موضعی، باندینگ دندان یا ارتودنسی بهبود یابد. با این حال، در بیشتر موارد، برای اصلاح کامل این مشکل، جراحی لثه مورد نیاز است.
استفاده از آنتی بیوتیکها
اگر عقب رفتن لثه ناشی از بیماری پریودنتال باشد، دندانپزشک، به شما نحوه صحیح رعایت بهداشت دهان و دندان را آموزش خواهد داد. گاهی اوقات، پریودنتیست شما (متخصص بیماری لثه) ممکن است برای کمک به درمان بیماری لثه، تزریق مستقیم آنتی بیوتیک را در زیر لثه توصیه کند.
کامپوزیت کردن دندان
گاهی اوقات دندانپزشک میتواند ناحیهای از دندان که لثهای روی آن قرار ندارد را با رزین همرنگ دندان استتار کند. این کار، ریشه دندان در معرض دید شما را پوشانده و باعث کمتر دیده شدن ریشه دندان و احساس راحتی بیشتر شما میگردد.
ارتودنسی
اگر دندان شما کج و نامرتب باشد، میتواند باعث تحلیل لثه شود. در این موارد، میتواند یک راهکار درمانی عالی باشد. هنگامی که دندان در ردیف مناسب خود قرار گرفت، حاشیه لثه به مرور زمان خود را اصلاح خواهد کرد.
جراحی گرافت لثه
اگر لثههای فرد به شدت عقب رفته باشند، دندانپزشک ممکن است جراحی پیوند لثه (GGS) را در نظر بگیرد. در طی این جراحی، جراح یک تکه کوچک از بافت لثه را از جای دیگری در دهان برداشته و از آن برای پوشاندن ریشههای دندان در معرض دندان استفاده میکند. جراحی پیوند لثه، به جلوگیری از تحلیل استخوان و عقب نشینی بیشتر لثهها کمک میکند. همچنین میتواند از ریشههای دندانی که قبلاً در معرض پوسیدگی قرار گرفته بودند، محافظت کند.
جراحی سوزنی یا پین هول لثه
تکنیک جراحی پین هول (PST)، یک روش درمانی جدید برای عقب نشینی لثه خفیف تا متوسط است. این جراحی، یک روش کم تهاجمی است که شامل ایجاد یک سوراخ کوچک در بافت لثه بالای ریشه دندان در معرض دید است. دندانپزشک، ابزار منحصر به فردی را در سوراخ قرار میدهد تا لثه را از دندان جدا کند؛ سپس لثه را کشیده و روی ریشه دندان در معرض قرار میدهد.
جراحی فلپ
جراحی فلپ، شامل تمیز کردن بافت عمیق است که در صورت عدم موفقیت سایر درمانها استفاده میشود. در اصل در این جراحی، دندانپزشک، از شر باکتریها و تجمع جرم در لثه خلاص میشود. برای انجام این جراحی، پریودنتیست، لثهها را بالا میآورد و پس از پایان عمل آنها را در جای خود قرار میدهد. گاهی اوقات دندانها بعد از جراحی فلپ بلندتر ظاهر میشوند، زیرا لثهها در اطراف آنها قرار میگیرند.
عقب رفتن لثه منجر به چه مشکلاتی میشود؟
، بیماریهای پریودنتال، مانند عقب نشینی لثه، مسئول حدود 70 درصد از دست دادن دندان در بزرگسالان است. وقتی بافت لثه کافی برای نگه داشتن ریشه دندان در جای خود وجود نداشته باشد، دندانها در برابر افتادن آسیب پذیر میشوند. در برخی موارد نیز، چندین دندان لق قبل از افتادن توسط دندانپزشک برداشته میشوند. موارد پیشرفته عقبرفتن لثه احتمالاً برای جلوگیری از آسیب بیشتر نیاز به جراحی دارند.
راههای پیشگیری از عقب رفتن لثه
همیشه نمیتوان از تحلیل رفتن لثه جلوگیری کرد، به خصوص اگر از نظر ژنتیکی مستعد بافت نازک لثه باشید. با این حال، میتوانید با مراقبت صحیح از دندانها و لثه، خطر ابتلا به عفونت لثه را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. به عنوان مثال:
- دندانهای خود را دو بار در روز به طور کامل مسواک بزنید.
- یک بار در روز نخ دندان بکشید.
- از دهانشویه آنتی باکتریال دو بار در روز استفاده کنید.
- توصیههای دندانپزشک خود را برای تمیز کردن دندانها دنبال کنید (بسیاری از افراد میتوانند طی یک دوره 6 ماهه رعایت بهداشت دهان و دندان، باعث بهبود سلامت لثههای خود شوند، اما برخی ممکن است نیاز به ویزیتهای مکرر داشته باشند).
- از مسواک نرم استفاده کنید.
- سیگار نکشید یا از تنباکوی جویدنی استفاده نکنید.
سوالات متداول
آیا همه افراد در خطر عقب نشینی لثه هستند؟
عقب رفتن لثه . به همین دلیل، اغلب به عنوان یک علامت طبیعی پیری تصور میشود. همچنین، عقبرفتگی لثه در مردان بیشتر از زنان است.
پیوند لثه را همزمان میتوان روی چند دندان انجام داد؟
اگر نیاز به پیوند لثه برای دندانهای زیادی دارید و میخواهید این روش را فقط یک بار انجام دهید، حتما باید “آلودرم” را در نظر بگیرید. اگر از بافت لثه خود استفاده میکنید، بیشترین دندانهایی که میتوانید برایشان پیوند لثه بزنید، احتمالاً 7 تا 8 دندان خواهد بود.
آیا مسواک برقی باعث تحلیل لثه میشود؟
مسواک برقی به طور کلی برای لثه ایمنتر در نظر گرفته میشود. علاوه بر این، بدون توجه به نوع مسواک، مسواک نرم بیش از مسواک سفت توصیه میشود. از آنجایی که مسواک زدن محکم میتواند منجر به تحلیل لثه شود، مسواک برقی با برسهای نرم میتواند برای سلامت لثه مفیدتر باشد.
چه ویتامینی برای لثه مفید است؟
ویتامین C لثهها و بافت نرم دهان را تقویت میکند، میتواند در برابر التهاب لثه، مرحله اولیه بیماری لثه، محافظت کرده و از لق شدن دندانهای شما جلوگیری کند.
آیا عقب نشینی لثه شایع است؟
عقب رفتن لثهها یک بیماری شایع است، اما افراد اغلب تا اواخر بروز این عارضه، متوجه عقبرفتن لثههایشان نمیشوند. در نتیجه، بهتر است به طور منظم برای معاینات دقیق به دندانپزشکی مراجعه کرده و در رابطه با نحوه صحیح رعایت بهداشت دهان و دندان خود، دقیق مطلع شوید.
چه غذاهایی عقب نشینی لثه را درمان میکنند؟
غذاهای حاوی اُمگا 3. اُمگا 3 حاوی خواص ضد التهابی بوده که به تسکین درد لثه و التیام آسیبهای ناشی از بیماری لثه کمک میکند. منابع رایج غذاهای غنی شده با اُمگا 3 شامل ماهیهای چرب مانند سالمون، شاه ماهی، ماهی خال مخالی، دانه کنجد، آجیل ماکادمیا و پسته است. وقتی اکثر مردم کلمه لبخند سالم را می شنوند ، دندان های تمیز و درخشان را تصور می کنند – نه لثه ها. البته، ما نمیخواهیم لثههایمان هنگام لبخند زدن در کانون توجه قرار گیرند، اما نقش مهمی در روشن و زیبا نگه داشتن دندانهای ما دارند. عقب نشینی لثه ها نه تنها با بلند کردن دندانها و ایجاد عدم تعادل دید در خط لثه، بلکه با ایجاد حساسیت و ناراحتی دندانها توجه ما را به خود جلب میکند. لثه ها به خودی خود از بین نمی روند، اما درمان در دست ما است.
چند روش مختلف برای درمان عقب نشینی لثه وجود دارد و بهترین روش برای هر مورد به عوامل مختلفی از جمله و شدت مشکل بستگی دارد. در حالی که هیچ درمان واحدی وجود ندارد که برای هر مورد مناسب باشد، تکنیک پیوند لثه اغلب توسط پریودنتیست ها و بیماران در صورت لزوم ترجیح داده می شود.
آنچه در این مطلب میخوانید
اهمیت لثه های سالم
ها بافت نرمی هستند که دندان ها، ریشه دندان ها و استخوان های فک را در بر می گیرند. آنها ساختار حمایتی را فراهم می کنند که به نگه داشتن دندان ها در جای خود کمک می کند و مهر و موم محکم آنها به عنوان یک سد محافظ در برابر باکتری ها عمل می کند. لثه های سالم نه تنها برای حفظ ، بلکه برای سلامت کلی نیز ضروری هستند. لثههای آسیبدیده، عقب نشینی لثه ها یا لثههای بیمار خطر حساسیت دندان ، ، ، ، مشکلات دردناک جویدن و حتی عوارض جدی سلامتی از جمله سکته، دیابت و بیماریهای قلبی را افزایش میدهند. بهترین راه برای حفظ سلامت لثه ها کشیدن روزانه، دو بار در روز، ترک سیگار و مراجعه منظم به است. متأسفانه، حتی زمانی که این کارها را به طور مداوم انجام می دهید، لثه های شما ممکن است باز هم عقب نشینی کنند. اگر که این مشکلات را دارید ، مهم است که در اسرع وقت تحت درمان قرار گیرید.
عقب نشینی لثه چیست و علت آن چیست؟
عقب نشینی لثه که به عنوان تحلیل لثه نیز شناخته می شود، شامل از بین رفتن بافت لثه است. لثه ها آسیب می بینند یا از بین می روند و ریشه دندان را در معرض دید قرار می دهد که باعث می شود و منجر به ایجاد شکاف هایی می شود که باکتری ها در آن جمع می شوند و با مسواک یا نخ دندان قابل دسترسی نیستند. عقب رفتن لثه ها میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله:
پس از عقب رفتن لثه ، بافت لثه دیگر رشد نمی کند، اما تکنیک می تواند لثه های شما را ساخته و سلامت دهان و دندان شما را با ناراحتی بسیار کم و کمترین افت آن بازیابی کند .
بهترین درمان برای تحلیل لثه: تکنیک پین هول
قبلاً پیوند لثه تنها راه برای بازگرداندن سلامت لثه پس از عقب نشینی لثه بود. در حالی که پیوند لثه نرخ موفقیت بسیار بالایی دارد، اما نسبت به تکنیک پین هول انقلابی و کم تهاجمی، تهاجمی تر است و به زمان بیشتری نیاز دارد.
تکنیک جراحی پین هول یک درمان تحلیل لثه بدون چاقوی جراحی و بدون بخیه برای تصحیح لثه های در حال عقب رفتن است. هنگامی که برای انجام عمل خود به کلینیک دندانپزشکی میروید، دکتر بزرگ برای اطمینان از راحتی شما از بیحسی موضعی استفاده میکند. سپس از یک سوزن سرنگ برای ایجاد یک سوراخ کوچک در لثه های سالم در محل درمان استفاده می کند. این باعث شل شدن بافت شده و به دندانپزشک اجازه می دهد تا به آرامی لثه ها را تغییر مکان دهد، ریشه دندان در معرض دید را بپوشاند و را بازیابی کند. سپس نوارهای ریز غشای کلاژن قابل جذب یا لثه مصنوعی را در سوراخ سوزنی قرار می دهد تا به تثبیت بافت لثه در طول فرآیند بهبود کمک کند. در بیشتر موارد، نقطه ورودی کوچک در عرض یک روز بهبود می یابد. و تا زمانی که علت عقب نشینی لثه از بین رفته باشد، می توانید تا سال های آینده از لبخند زیبای خود لذت ببرید.
درمان های دیگر برای عقب نشینی لثه
همانطور که در بالا ذکر شد، تکنیک Pinhole ممکن است در هر موردی مناسب نباشد، اما چند گزینه دیگر وجود دارد که میتواند بافت لثه اطراف دندان را دوباره بچسباند یا ترمیم کند. این شامل:
- پوسته پوسته شدن و صاف کردن ریشه
- پیوند بافت همبند
- تکنیک تونل زنی پت آلن
چندین گزینه برای درمان عقب نشینی لثه وجود دارد و مشاوره با دکتر بزرگ بهترین راه برای کمک به تعیین درمان مناسب شماست.
آیا جراحی تنها راه درمان عقب نشینی لثه است؟
در تمام مواردی که لثه دچار عقب نشینی شده است لازم است که قبل از هر اقدامی معاینه دقیق توسط صورت گیرد . این معاینه از آن جهت است که در قدم اول علت عقب رفتن لثه های شما تشخیص داده شود . پس از تشخیص علت اقدام درمانی اول حذف علت بوجود آورنده است . در بسیاری از موارد با همین کار مشکل عقب نشینی لثه ها تا حدود زیادی بهبود می یابد .